Η Σούτρα του Λωτού, κατά γενική ομολογία, είναι μία από τις πιο σημαντικές και επιδραστικές σούτρες (σανσκρ. sūtra, ιερή γραφή) του Βουδισμού. Σε αυτήν ο Σακιαμούνι διακηρύσσει την απόλυτη αλήθεια της ζωής – πρόκειται για την αλήθεια στην οποία και ο ίδιος έφτασε στη φώτιση. Το βασικό μήνυμα της σούτρας είναι ότι η φώτιση του Βούδα, η υπέρτατη κατάσταση της ζωής, χαρακτηρίζεται από απεριόριστη ευσπλαχνία, σοφία και θάρρος, επίσης είναι εγγενής σε κάθε άνθρωπο, χωρίς καμία διάκριση φύλου, εθνικότητας, κοινωνικής θέσης ή πνευματικής ικανότητας.

Η Σούτρα του Λωτού είναι μια διδασκαλία που ενθαρρύνει την ενεργή συμμετοχή στην κοσμική ζωή και στις προκλήσεις της. Η φώτιση του Βούδα δεν συνιστά απόδραση από αυτές τις προκλήσεις, αλλά μια ανεξάντλητη πηγή θετικής ενέργειας, για να αντιμετωπίσουμε, για να μεταμορφώσουμε τόσο τα δεινά, όσο και τις αντιφάσεις της ζωής, αλλά και για να δημιουργήσουμε ευτυχία. Τελικά, η Σούτρα του Λωτού είναι μια διδασκαλία ενδυνάμωσης. Διδάσκει ότι η εσωτερική αποφασιστικότητα κάθε ανθρώπου έχει τεράστια δύναμη να μεταμορφώνει, επίσης δίνει υπέρτατη έκφραση στις άπειρες δυνατότητες και στην αξιοπρέπεια που ενυπάρχουν σε κάθε άνθρωπο.

Απόλυτη πραγματικότητα

Σχεδόν από το ξεκίνημα της σούτρας, ο Σακιαμούνι διακηρύσσει στους μαθητές του ότι η αρχή ή ο «Νόμος», όπου έφτασε στη φώτιση, έχει τόσο βαθύ νόημα που είναι δύσκολο να μιλήσει κάποιος γι’ αυτόν, αλλά η κατανόησή του είναι εφικτή μόνο με τη σοφία του Βούδα. Αυτή είναι η απόλυτη πραγματικότητα της ζωής – ο θεμελιώδης Νόμος που διέπει τις λειτουργίες όλης της ζωής και του σύμπαντος, που εκφράζεται με όλα τα φαινόμενα. Παρόλο που αυτός ο Μυστικός Νόμος δεν εξηγείται εύκολα, εμπεριέχεται στη σούτρα. Επομένως, όπως λέει ο Σακιαμούνι, οι μαθητές του και οι μελλοντικοί πιστοί, μόνο αν αφοσιωθούν σε αυτήν τη σούτρα και μόνο αν τη μοιραστούν με άλλους, θα εμφανίσουν τον Νόμο στη ζωή τους.

Στα σανσκριτικά, στη γλώσσα στην οποία γράφτηκε το πρωτότυπο, ο τίτλος της Σούτρας του Λωτού είναι Saddharma-pundarīka-sūtra. Έγιναν πολλές και διαφορετικές μεταφράσεις από τα σανσκριτικά στα κινεζικά. Ανάμεσα σε αυτές η μετάφραση του Κουμαρατζίβα (344-413), με τίτλο Miao-fa-lian-hua-jing (ιαπων. Myoho-renge-kyo), θεωρείται ότι υπερέχει και ότι συνέβαλε στη διάδοση της διδασκαλίας στην Κίνα και στην Ιαπωνία.

Ανυπέρβλητη οδός

Τον 6ο αιώνα, στην Κίνα, ο Ζιγί (Μέγας Διδάσκαλος Τιαντάι) έκανε πολλά για να επιβεβαιώσει ότι η Σούτρα του Λωτού υπερέχει από όλες τις άλλες διδασκαλίες του Σακιαμούνι. Ο Ζιγί παρατήρησε ότι υπάρχει μέγιστης σημασίας διαφορά μεταξύ του πρώτου μισού της σούτρας και του δεύτερου μισού, όπου εμφανίζεται μια ριζικά νέα προοπτική για τον Βουδισμό. Εδώ ο Σακιαμούνι αρνείται ότι επέτυχε για πρώτη φορά τη φώτιση κατά τη διάρκεια της ζωής του στην Ινδία και αποκαλύπτει ότι πράγματι ήταν Βούδας από το ασύλληπτα μακρινό παρελθόν. Από αυτήν τη διδασκαλία, μπορεί κάποιος να συμπεράνει ότι η φώτιση του Βούδα είναι μια πραγματικότητα που υπάρχει διαχρονικά στη ζωή όλων των ανθρώπων, στο παρόν και αιωνίως.

Περίπου 1.500 χρόνια μετά τον θάνατο του Σακιαμούνι, ο Νίτσιρεν (1222-1282), ένας βουδιστής ιερέας στην Ιαπωνία, αποκρυστάλλωσε την υπέρτατη πραγματικότητα που διακηρύσσεται στη Σούτρα του Λωτού και την απέδωσε σε μια μορφή προσιτή σε οποιονδήποτε στο σύμπαν. Την όρισε ως «Ναμ μιόχο ρένγκε κιο», ως τον θεμελιώδη Νόμο, που είναι η πεμπτουσία της ζωής και όλων των φαινομένων. Οι διδασκαλίες του άνοιξαν τον δρόμο για να αφυπνιστεί το σύνολο των ανθρώπων και ο καθένας στη δική του φύση του Βούδα.

Έτσι εκπληρώνεται η πρόθεση της Σούτρας του Λωτού, μια πρόθεση που ταυτίζεται με την ευσπλαχνική επιθυμία στον πυρήνα του Βουδισμού, όπως εκφράστηκε με τα λόγια του Σακιαμούνι στο 16ο κεφάλαιο, με τίτλο «Η διάρκεια ζωής του Ταθάγκατα», τα οποία απαγγέλλουν καθημερινά τα μέλη της Σόκα Γκάκκαϊ:

Πάντοτε σκέφτομαι μέσα μου:

πώς μπορώ να κάνω τα ζωντανά όντα

να κερδίσουν την είσοδο στην ανυπέρβλητη οδό

και να αποκτήσουν γρήγορα το σώμα ενός Βούδα;[1]


[1].H Σούτρα του Λωτού, ibid., 16ο κεφάλαιο «Η διάρκεια ζωής του Ταθάγκατα», σ. 329. (Σ.τ.Μ.